تقریباً از هر 10 دختر نوجوان و زن در سنین باروری، 1 نفر مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا همان تنبلی تخمدان تشخیص داده می شود. نکته حائز اهمیت در این بیماری این است که بیش از نیمی از مبتلایان به این بیماری نمی دانند که به آن مبتلا هستند.
تنبلی تخمدان PCOSیک عدم تعادل هورمونی است که باعث ایجاد کیست های کوچک در تخمدان ها می شود. به گفته دکتر سوزان پیروان، متخصص زنان زایمان و ناباروری ، اگرچه خود کیست ها بی ضرر هستند، اما این سندرم می تواند باعث ناباروری شود و خطر ابتلا به سرطان دیواره رحم، دیابت و بیماری قلبی را در زنان افزایش دهد .
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک
پلی کیستیک به معنای بسیاری از کیسه های پر از مایع است. هنگامی که استروژن، پروژسترون و آندروژن در تعادل هستند، سیگنالی را به تخمدان ها می فرستند تا تخمک آزاد شود. کیست ها در این مورد تخمک هایی هستند که به دلیل عدم تعادل از تخمدان خارج نشده اند. وقتی این هورمون ها از تعادل خارج می شوند، تخمدان سیگنال مناسبی را دریافت نمی کند. ممکن است تخمک مانند ساعت هر ماه آزاد نشود یا اصلا آزاد نشود.
در عوض، فولیکول (کیسه یا کیست پر از مایع) حاوی تخمک در تخمدان بزرگ می‌ماند. با گذشت زمان، تخمدان ها با بسیاری از کیست های کوچک پر می شوند. این می تواند منجر به علائمی مانند پریودهای نامنظم، آکنه، رشد موهای زائد، افزایش وزن و موارد دیگر شود.
بیشتر بخوانید=> درمان ناباروری با IUI
علت تنبلی تخمدان چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک با عدم تعادل هورمونی در بدن همراه است، اگرچه علت دقیق آن ناشناخته است. این احتمال وجود دارد که یک پیوند ژنتیکی وجود داشته باشد، زیرا عموما ارثی است. زنان مبتلا به تنبلی تخمدان دارای سطوح بالاتر از حد طبیعی انسولین هستند که به کنترل سطح قند خون کمک می کند. زنان مبتلا به تنبلی تخمدان به احتمال زیاد نسبت به انسولین مقاوم خواهند بود، بنابراین بدن مقادیر زیادی از آن را برای غلبه بر این مقاومت تولید می کند.
سطوح بالای انسولین منجر به مشکلات هورمونی دیگر از جمله LH و تستوسترون بالا می شود. به طور معمول یک هورمون مردانه در نظر گرفته می شود، همه زنان مقدار کمی تستوسترون در تخمدان های خود تولید می کنند، اما اکثریت آن معمولا به استروژن تبدیل می شود. برای زنان مبتلا به PCOS، میزان تستوسترون تولید شده بیشتر است و این افزایش تستوسترون می تواند بر قاعدگی و تخمک گذاری تأثیر بگذارد.
عوارض تنبلی تخمدان
سطوح هورمونی نقش مهمی در خطر ابتلا به سرطان، به ویژه سرطان آندومتر دارد. آنها همچنین بر توانایی زنان در کاهش وزن تأثیر می گذارند که منجر به افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی می شود. در صورت عدم کنترل، تنبلی تخمدان می تواند منجر به عوارض های زیر می شود:
- پریودهای نامنظم
- افزایش موهای زائد صورت و بدن
- پوست چرب
- آکنه
- نازک شدن مو
- ریزش مو
- افزایش وزن
- کاهش باروری
علائم و نشانه های تنبلی تخمدان
از آنجایی که بسیاری از زنان از ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک آگاه نیستند، دانستن علائم آن بسیار مهم است. علائم ونشانه های تنبلی تخمدان عموما شامل موارد زیر می شود:
پریودهای نامنظم و سنگین
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است پریود نامنظم یا پریودهای بسیار طولانی داشته باشند. پریودهای نامنظم ممکن است نشانه این باشد که تخمدان ها هر ماه یک تخمک آزاد نمی کنند.
تنبلی تخمدان می تواند باعث قاعدگی های دردناک همراه با خونریزی شدید شود. این می تواند باعث مشکلات اضافی مانند کم خونی شود و اغلب ناخوشایند و حتی ترسناک است.
رشد موهای زائد و ریزش مو
موها در مکان هایی رشد می کنند که نباید مو داشته باشند – مانند چانه، پشت یا سینه. این نوع رشد مو می تواند به معنای تولید بیش از حد هورمون های مردانه باشد.
طاسی یا ریزش مو با الگوی مردانه ممکن است نشان دهنده سطح بالاتری از هورمون های تولید مثل مردانه در زنان باشد که نشانه تنبلی تخمدان PCOS است.
کیست های متعدد و آکنه
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کیست های زیادی روی تخمدان های خود دارند. کیست ها معمولاً با سونوگرافی یافت می شوند که از یک مبدل کوچک (پروب) و ژل اولتراسوند روی پوست استفاده می کنند.
همچنین آکنه بزرگسالان می تواند نشانه ای از عدم تعادل هورمون های تولید مثل باشد.
افزایش وزن
زنان مبتلا به PCOS اغلب نمی توانند وزن خود را کاهش دهند. آنها شانس بیشتری برای مقاومت به انسولین دارند، جایی که بدن به انسولین، هورمونی که قند خون را در محدوده طبیعی نگه می‌دارد، پاسخ نمی‌دهد. این ممکن است نیاز به تغییر در رژیم غذایی و فعالیت یا داروها برای کمک به کاهش وزن داشته باشد.
ناباروری
تنبلی تخمدان یکی از علل شایع ناباروری در زنان است. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است برای باردار شدن مشکل داشته باشند زیرا تخمک گذاری نامنظم دارند یا اصلاً تخمک گذاری نمی کنند. به همین دلیل، زمان بندی مقاربت با کیت های پیش بینی تخمک گذاری ممکن است کارساز نباشد. در عوض، بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان از درمان های باروری مانند IVF بهره می برند .
خستگی
زنان مبتلا بهتنبلی تخمدان شانس بیشتری برای ابتلا به آپنه خواب دارند، وضعیتی که باعث توقف و شروع مکرر تنفس در طول شب می شود. علیرغم اینکه به موقع به رختخواب می روند و سعی می کنند 8 ساعت بخوابند، آنها خسته از خواب بیدار می شوند و باعث می شود که تمام روز احساس خستگی کنند.
نوسانات خلقی
به دلیل عدم تعادل هورمونی، زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در معرض خطر بیشتری برای افسردگی، اضطراب و تغییرات شدید یا سریع در خلق و خوی قرار دارند.
درمان قطعی تنبلی تخمدان
اگر تشخیص PCO یا PCOS داشته اید، مهم ترین چیز این است که نگران نباشید. اگرچه تنبلی تخمدان را نمی توان درمان کرد، اما بیشتر علائم را می توان کنترل کرد.
اولین مورد از برنامه های درمانی پیشنهادی معمولاً تغییر سبک زندگی است، به خصوص اگر وزن اضافه دارید. چربی اضافی در بدن باعث افزایش تولید انسولین می شود که می تواند علائم PCOS را بدتر کند. بنابراین، کاهش وزن می تواند منجر به بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی شود. در حالی که حفظ وزن سالم ممکن است علائم شما را به طور کامل درمان نکند، مطمئناً می تواند برای سلامت کلی شما و درمان PCOS مفید باشد.
بسته به علائم خاص شما و دیدگاه شما در مورد نحوه درمان، مداخلات پزشکی نیز برای درمان PCOS وجود دارد.
درمان های اضافی شامل درمان های جایگزین مانند طب سوزنی است. بسیاری از بیمارانی که سیکل های نامنظم با سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند، با پزشکان طب سوزنی برای تنظیم چرخه های خود کار کرده اند. ممکن است این درمان برای همه نباشد، اما گزینه دیگری است که می توان برای درمان آن را بررسی کرد.
سوالات متداول
کلام آخر
اگر هر یک از علائم تنبلی تخمدان را تجربه کردید و فکر می کنید ممکن است تنبلی تخمدان داشته باشید، مراجعه به پزشک را به تعویق نیندازید. دکتر سوزان پیروان جامع ترین مراقبت ها را برای سلامت زنان ارائه می دهد.
بیشتر بخوانید=> درباره لابیاپلاستی چه می دانید؟
