نتیجه آزمایش های مربوطه حاکی از این است که حدود 15 تا 30 درصد زوج ها به نازایی بدون علت دچار هستند. مشکل ناباروری می تواند مربوط به زن ، مرد یا هر دوی آن ها باشد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته حدود یک سوم از موارد ناباروری از سمت مردان بوده و یک سوم مربوط به خانم ها می باشد و در نهایت امکان دارد عارضه ناباروری به دلایل ناشناخته یا ترکیبی از هر دو عامل دیگر باشد.
در این حالت، پزشکان نمی‌توانند علت خاصی را برای ناتوانی زوجین در باروری تشخیص دهند. این امر می‌تواند برای زوجین بسیار ناراحت‌کننده و چالش‌برانگیز باشد. به همین خاطر است که نیاز است در این خصوص بدانید تا بهترین اقدام را انجام دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
طی یک دهه گذشته در حوزه درمان و تشخیص اختلالات تولید مثل پیشرفت های چشمگیری رخ داده است که اطلاعات مربوط به مورد نازایی بدون علت نیز از این قاعده مستثنا نیست. انجام لاپاراسکوپی و انجام آزمایش هایی همچون ارزیابی ذخیره تخمدان می تواند در بررسی های مربوط به عارضه ناباروری بدون علت بسیار موثر واقع شود.
تعریف نازایی بدون علت
اگر زوجین بعد از داشتن 2 سال رابطه جنسی منظم و بدون بهره گیری از روش های جلوگیری موفق به باروری نشوند اصطلاحاً نازا یا نابارور نامیده می شوند. در این وضعیت زوجین برای درمان ناباروری اقدام می کنند.
در چنین شرایطی افراد برای تشخیص علت اصلی نازایی باید به بهترین دکتر نازایی و درمان های فوق تخصصی ناباروری خوب در تهران مراجعه نمایند. فوق تخصص نازایی برای تشخیص این موضوع آزمایش های بسیاری از قبیل ارزیابی تخمک گذاری، تحلیل مایع منی، هیستروسالپنگوگرام و غیره را انجام می دهد.
چنانچه بعد از انجام تمامی آزمایشات فوق، نتیجه نرمال و طبیعی باشد فرد اصطلاحاً به نازایی بدون علت دچار می باشد؛ در واقع همانطور که از نام این عارضه پیداست علت آن مشخص نمی باشد.
تشخیص ناباروری بدون علت
برای تشخیص ناباروری بدون علت، ابتدا متخصص ممکن است تاریخچه پزشکی شما و همسرتان را بررسی کند و سوابق خانوادگی را مورد مطالعه قرار دهد. سپس، انجام آزمایشات مختلفی از جمله آزمایش‌های خونی، سونوگرافی، آزمایش‌های هورمونی و آزمایش اسپرم برای شناسایی هرگونه مشکلات فیزیولوژیک یا هورمونی می‌تواند انجام شود. در برخی موارد، تشخیص ناباروری بدون علت ممکن است با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات کافی یا به دلیل محدودیت‌های تجهیزات پزشکی بوده باشد.
آیا ناباروری بدون علت درمان می شود؟
بله، در برخی موارد ناباروری بدون علت قابل درمان است، اگرچه در برخی موارد ممکن است تشخیص دشوار و درمان ناباروری بدون علت مشکلاتی را ایجاد کند. اما در بسیاری از موارد، تغییرات در سبک زندگی، درمان‌های دارویی یا روش‌های جایگزین می‌تواند به بهبود ناباروری کمک کند.
اولین نشانه های ناباروری در زنان چیست؟
- درد هنگام برقراری رابطه جنسی
- دوره های پریودی طولانی، سنگین و دردناک
- ابتلا به بیماری آندومتریوز که دارای نشانه های ذیل است:
- درد مزمن لگن
- حالت تهوع
- کمر درد
- لکه بینی و دوره های نامنظم
- خستگی
- تغییرات هورمونی
- رنگ خون قاعدگی نامتعارف؛ کم رنگ یا تیره
- مشکلات روده یا اختلال در حرکات روده ای
- کم بودن مقدار خون قاعدگی در مقایسه با دیگر دوره ها
علائم اولیه ناباروری در مردان چیست؟
- اختلالات نعوظ
- تغییر در بیضه ها
- عدم تعادل هورمون ها
- مشکل در انزال
علل احتمالی این بیماری
این مشکل دلیل خاصی ندارد و اگر داشته باشد پزشکان قادر به تشخیص و بررسی آن نیستند. اما برخی موارد که می تواند از دلایل محتمل بروز نازایی بدون علت باشند را در ادامه ذکر کرده ایم :
یک بیماری نهفته که تشخیص داده نشده باشد : هیچکس نمی داند که هر بیماری چطور می تواند روی باروری تاثیر بگذارد. محققان در حال تلاش هستند تا بدن انسان را بهتر درک کنند. برای مثال بیماری سلیاک ، دیابت و تیروئید روی ناباروری تاثیر دارند.
اندومتریوز : حتی موارد خفیف این بیماری هم می توانند روی عدم بارور شدن تاثیر بگذارند. این مشکل به وسیله جراحی کشف می شود.
مخاط دهانه رحم : این مخاط به اسپرم کمک می کند به تخمک برسد. اگر این مخاط غلیظ باشد و حاوی مواد خاصی باشد ، اسپرم نمی تواند از واژن و دهانه رحم عبور کند و به تخمک برسد.
کیفیت تخمک : پزشکان می توانند با استفاده از سونوگرافی تعداد تخمک ها را با نگاه گردن به فولیکول ها رحم اندازه گیری کنند. اما سونوگرافی هیچ اطلاعاتی را در مورد کیفیت تخمک ها در اختیار قرار نمی دهد. اگر این روش با آزمایش خون ترکیب شود می توان اطلاعات کمی در این مورد به دست آورد ، اما باز هم نتیجه دقیق نیست.
کیفیت اسپرم : درست مثل کیفیت تخمک ، آنالیز اسپرم نیز بیشتر مشکلات آن را تعیین می کند ؛ اما ممکن است مشکلات دیگری نیز وجود داشته باشند که در نازایی بدون علت تاثیر دارند.
آستر رحم : در طول بارداری ، جنین به این بخش می چسبد و رشد می کند. فاز لوتئال به زمانی اطلاق می شود که این آستر ضخیم نمی شود و برای تخمک بارور شده آماده نیست. یعنی زمانی که تخمک بارور شد ، نمی تواند در رحم باقی بماند.
زمان بندی رابطه جنسی : اگر تداوم و زمان این رابطه با تخمک گذاری هماهنگ نباشد ، احتمال عدم باروری بالا می رود.
گاهی اوقات هیچ دلیلی برای ناباروری وجود ندارد و یا کشف و درمان آن مشکل می باشد. برای باردار شدن باید تلاش کرد و موارد زیادی می توانند در این روند اختلال ایجاد کنند. خوشبختانه امروزه تکنیک های زیادی برای تشخیص این موارد کشف شده است.
از اصلی ترین عوامل ناباروری بدون علت چیست؟
علت‌های ناباروری بدن ممکن است متنوع باشند و در این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر ناباروری بدن و علل آن می‌پردازیم.
ضعف در عملکرد تولید مثل بانوان و آقایان
یکی از علل اصلی ناباروری بدن مربوط به عدم عملکرد صحیح سیستم تولید مثلی است. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند کاهش تعداد اسپرم‌ها، اختلال در حرکت و شکل اسپرم‌ها، کاهش میزان هورمون‌های تولیدی توسط غده‌های جنسی، عدم عملکرد صحیح تخمدان‌ها در زنان و یا مشکلات ساختاری در اعضای تولید مثلی مردان باشد.
عوامل زندگی و محیطی
عوامل زندگی و محیطی نیز می‌توانند به ناباروری بدن مرتبط باشند. سبک زندگی نامناسب، استرس مداوم، مصرف سیگار، مصرف الکل و مواد مخدر، تغذیه ناسالم، چاقی و یا لاغری غیرطبیعی، تماس با مواد شیمیایی ضار و تماس با اشعه‌های مضر از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر عملکرد سیستم تولید مثلی تأثیر منفی بگذارند و ناباروری بدن را ایجاد کنند.
عوامل زیستی و ژنتیکی
عوامل زیستی و ژنتیکی نیز در ناباروری بدن نقش دارند. برخی از اختلالات ژنتیکی می‌توانند منجر به ناباروری شوند. همچنین، عوامل زیستی مانند عفونت‌های قابل انتقال جنسی، عفونت‌های تناسلی، عفونت‌های ادراری و برخی بیماری‌های زنان مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نیز می‌توانند عامل ناباروری بدن باشند.
عوامل عملیاتی و پزشکی
عوامل عملیاتی وپزشکی نیز می‌توانند به ناباروری بدن منجر شوند. برخی از این عوامل شامل آسیب‌ها و صدمات جسمی، عمل‌های جراحی در ناحیه تناسلی، تأثیرات جانبی برخی از داروها، استفاده از روش‌های منع بارداری غیرضروری و تشنج‌های تخمدانی هنگام تولید مثل هستند.
عوامل و اختلالات روانی
عوامل و اختلالات روانی نیز می‌توانند نقش مهمی در ناباروری بدن داشته باشند. استرس، اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی دیگر می‌توانند بر سیستم تولید مثلی تأثیر منفی بگذارند و باعث ناباروری شوند. همچنین، مشکلات رابطه زناشویی و عدم هماهنگی جنسی نیز می‌توانند عامل ناباروری بدن باشند.
راهکارهای درمانی نازایی بدون علت چیست؟
- مصرف داروهای مختلف
- تغییر سبک زندگی
- تحریک تخمک گذاری
- اعمال جراحی
- تلقیح داخل رحم
- تکنیک بازیابی اسپرم
- تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم یا ICSI
- لقاح آزمایشگاهی
چه عواملی در ناباروری زنان و مردان موثر هستند؟
- سن
- چاقی
- نوشیدن الکل
- مصرف مواد مخدر یا استعمال دخانیات
- رژیم غذایی نامناسب
- فشار روانی
- سابقه داشتن عفونت های مقاربتی
درمان نازایی بدون علت
برای درمان ناباروری بدون علت یا با علت ایدیوپاتیک ، چند پارامتر در نظر گرفته می شود. این پارامترها نظیر مدت زمان اقدام به درمان ، مدت نازایی ، سن ، هزینه و خطرات است. مدیریت درمان زوج های ناباوری در چنین شرایطی می تواند آسان یا پیچیده باشد ؛ اما برای والد شدن نیازمند رعایت نکات زیر هستید.
مدیریت انتظار
زوجینی که دچار نازایی بدون علت هستند به احتمال بیشتری از زوجین نابارور با علت ، به طور خود به خودی باردار می شوند. طبق گزارش های انجام شده ، خانم و آقایی که بدون هیچ علتی فرزند دار نمی شوند در طی سال اول حدود 13 تا 15 درصد احتمالا باروری دارند و این عدد در سال دوم ، 35 درصد افزایش پیدا می کند. در موارد بسیاری نیز زوج های جوان تر طی 3 سال اول رابطه جنسی محافظت نشده می توانند بدون هیچ گونه درمان خاصی ، حدود 80 % صاحب فرزند شوند. اما در صورتی که خانمی بالای 30 سال سن داشته باشد امکان بارداری خود به خودی در وی کاهش پیدا می کند.
با توجه به نکات ذکر شده ، هنگامی که امکان باروری خود به خودی در زوجی زیاد است ، بهترین دکتر نازایی ، راه درمان را در مدیریت انتظار می داند.
روش های کمک باروری
در صورتی که طی مدت زمان طولانی و با رعایت مدیریت انتظار ، زوجین موفق به فرزند آوری نشدند ، بهترین فوق تخصص نازایی با استفاده از تکنیک های IVF یا روش های دیگر مانند آن ، سعی در درمان نازایی بدون علت دارد. در ادامه با انواع این روش ها برای زوجین دچار به ناباروری بدون علت آشنا شوید:
تلقیح داخل رحمی (IUI)
در طی این روش ، بهترین متخصص نازایی تهران ، اسپرم های مرد را دریافت کرده و پس از شستشو و جدا کردن باکیفیت ترین آن ها ( سریع ترین ها ) آن ها را به کمک لوله پلاستیکی نازک درون رحم قرار می دهد. برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله مفید IUI مراجعه کنید.
لقاح آزمایشگاهی (IVF)
در طی تکنیک درمان ناباروری با IVF ، دکتر نازایی به کمک داروهای خاص ، تخمدان ها را برای تخمک گذاری تحریک می کند و پس از آن تخمک ها از بدن خانم جدا شده و در محیط آزمایشگاهی بارور می شوند ؛ سپس تخم بارور شده به داخل رحم وارد می شود. این تکنیک در مواردی می تواند سبب درمان نازایی بدون علت باشد.
چه تعداد از زوج ها به این بیماری مبتلا هستند؟
چون میزان دقت تست های باروری متفاوت است ، برای این موضوع نیز آمار دقیقی وجود ندارد. اما برخی منابع نشان داده اند که حدود ده درصد زوج هایی که اقدام به بچه دار شدن می کنند آزمایشات باروری نرمالی دارند و علت خاصی برای مشکل آن ها کشف نشده است. اما طبق تحقیقات منابع دیگری این معضل در سی درصد زوج ها رخ می دهد.
امکان اینکه با این عارضه باردار شد وجود دارد؟
بله. در صورتی که این مشکل در شما تشخیص داده شده باشد ، امکان اینکه بچه دار شوید نیز هست. تحقیقات نشان می دهند حدود 92 درصد از زوج هایی که به نازایی بدون علت مبتلا بودند و تحت درمان قرار گرفته اند ، در آخر بچه دار شده اند. اگر برای شما نیز این بیماری تشخیص داده شد ، نباید دست از رویاهای خود برای بچه دار شدن بکشید.
سخن آخر
ناباروری بی علت یک چالش بزرگ در علوم پزشکی است و تشخیص آن می‌تواند چالش‌هایی را به همراه داشته باشد. با توجه به پیچیدگی این مشکل، استفاده از روش‌ها و فنون تشخیصی مناسب می‌تواند به تشخیص صحیح ناباروری بی علت کمک کند و در نتیجه راه‌های درمانی مناسب‌تری را برای زوج‌ها ارائه دهد. در حال حاضر، برخی از روش‌ها و فنون تشخیصی و درمانی موجود قابلیت تشخیص و درمان بسیاری از موارد ناباروری بی علت را بهبود بخشیده‌اند، اما همچنان نیاز به تحقیقات بیشتر و بهبود روش‌های درمانی موجود وجود دارد. با توسعه علم و تکنولوژی، امیدواریم که در آینده بتوانیم بهبود قابل توجهی در تشخیص و درمان ناباروری بی علت داشته باشیم و زوج‌ها را در رسیدن به رویای پدر و مادر شدن یاری کنیم.
