زخم دهانه رحم که در اصطلاح به آن سرویسیت نیز گفته می شود یک نوع التهاب در ناحیه دهانه رحم بوده و در بیشتر مواقع هیچ علامت و نشانه ای ندارد. چنانچه افراد نسبت به درمان این بیماری شایع بی اعتنایی کنند ممکن است منجر به عفونت لگن شده و با عوارض بسیاری همچون درد مزمن لگن ، ناباروری یا حتی سرطان برای آن ها همراه شود. بنابراین به توصیه دکتر سوزان پیروان ، بهترین متخصص زنان و فوق تخصص ناباروری در تهران خوب است که ادامه متن زیر را با دقت مطالعه کنید.
زخم دهانه رحم چیست؟
دهانه رحم در واقع پایین ترین قسمت رحم بوده و تا واژن ادامه دار است. دهانه رحم همان قسمتی است که حین زایمان و برای خروج بچه و عبور او از مجرای تولد باز شده و همچنین خون پریود از طریق آن از رحم خارج می شود. دهانه رحم نیز همچون دیگر بافت های بدن انسان و بنا به دلایل مختلف ممکن است زخم شود؛ همانطور که در فوق گفتیم به زخم دهانه رحم در اصطلاح سرویسیت گفته می شود.
دهانه رحم کجا واقع شده است ؟
طبیعتا اگر اطلاع دقیق از محل قرار گیری دهانه رحم نداشته باشید ، درک کاملی از بیماری زخم دهانه رحم نیز نخواهید داشت. بنابراین بر آن شدیم که توضیح مختصری در این زمینه به شما ارائه دهیم. به عبارت بهتر و ساده تر ناحیه مد نظر مجرای دورانی شکل است و در تحتانی ترین بخش رحم واقع گردیده است. که در موقع زایمان گشوده شده و جنین از مسیر آن به داخل کانال زایمان به حرکت در می آید.به علاوه خونریزی بانوان در دوران پریود نیز از راه دهانه رحم خارج شده و به واژن انتقال می یابد.
علائم زخم دهانه رحم
برخی از خانم ها هیچ علائمی هنگام ابتلا به این بیماری ندارند اما امکان بروز علائم و نشانه های زیر در برخی از خانم ها وجود دارد:
- درد در ناحیه واژن
- لکه بینی یا خونریزی غیرطبیعی واژن
- احساس درد در لگن
- درد در هنگام دخول
- کمر درد
- لکه بینی در حین رابطه جنسی
- ترشحات دائمی واژن به رنگ خاکستری یا سفید که امکان دارد با بوی نامطبوع همراه باشد.
- چنانچه زخم باز شده یا بسیار شدید باشد ترشحات چرکی خواهد داشت.
علت زخم دهانه رحم
عفونت را می توان به عنوان شایع ترین علت بروز این زخم معرفی کرد. عفونت هایی که می توانند منجر به بروز زخم در دهانه رحم شوند امکان دارد حین رابطه جنسی منتقل گردد اما این بدین معنی نیست که دلیل ایجاد زخم همیشه رابطه جنسی بدون محافظت می باشد.
زخم دهانه رحم در دو نوع حاد یا مزمن وجود دارد؛ در صورتی که علائم به طور ناگهانی نمایان شوند زخم حاد بوده ولی نشانه زخم مزمن تا چند ماه ادامه دار خواهد بود.
زخم حاد به طور معمول از طریق عفونت های ناشی از رابطه جنسی انتقال می یابد همچون:
- کلامیدیا
- تبخال
- سوزاک
- تریکومونا
از دیگر عفونت هایی که منجر به زخم در این ناحیه می شوند می توان به عفونت های ناشی از HPV اشاره کرد که در واقع از نشانه های دیسپلازی دهانه رحم و سرطان دهانه رحم بوده و اگر به موقع تحت درمان قرار نگیرد این امکان وجود دارد که به سرطان دهانه رحم تبدیل گردد. همچنین ممکن است زخم دهانه رحم ناشی از عوامل دیگری باشد که در ذیل به تعدادی از آن ها اشاره کرده ایم:
- حساسیت به پلاستیک کاندوم ها یا اسپرم کش ها
- حساسیت به مواد شیمیایی موجود در تامپون ها
- باکتری هایی که در واژن وجود دارند.
تشخیص زخم موجود در دهانه رحم
همانطور که در بخش علائم و نشانه ها بیان گردید ، در خود نشانه های این بیماری را مشاهده کردید. جهت تشخیص و درمان بهتر است که به نزد دکتر سوزان پیروان ، بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران بروید. این احتمال وجود دارد شما درباره حالتی که دیده اید خطا کرده باشید و دچار زخم در دهانه رحم نگردیده باشید. دکتر در معاینه بالینی شما و با استفاده از دستگاه اسپکولوم زخم را مشاهده کرده و به درستی یا غلط بودن بیماری را به شما اعلام می کند. شایان ذکر است که در بعضی از بانوان نیاز به انجام تست پاپ اسمیر است. این تست در موقع انجام بررسی های انجام خواهد گرفت. در روند این آزمایش لایه نازکی از سلولهای دهانه ی رحم برداشته خواهد شد و به آزمایشگاه ارسال می گردد. گفتنی است که در موارد خاص نیاز به انجام بیوپسی و کولپوسکوپی نیز از دهانه رحم صورت بگیرد. این دو تست در شرایطی انجام می گیرد که در روند آزمایشات و تست پاپ اسمیر وجود شک و شبهه موجب شود که دکتر زنان از آنان بهره ببرد.
درمان زخم دهانه رحم
به دلیل اینکه هر فرد آناتومی منحصر به فردی دارد نمی توان درمان را به شیوه واحد برای اشخاص به کار برد. فاکتور های متفاوتی جهت تعیین نوع روش درمان وجود دارد که در زیر به آنان اشاره خواهیم کرد :
- شرایط جسمانی فرد متقاضی
- سوابق پزشکی بیمار
- شدت نشانه ها
- علت به وجود آمدن زخم ها
- نوع زخم
در موارد اولیه که علت بیماری عفونت تشخیص داده می شود، با استفاده از آنتی بیوتیک ها می توان روند درمان را پیش گرفت.
روند درمان :
در ابتدای معاینه بالینی ، متخصص زنان و زایمان با توجه به سن بیمار ، عادات وی و نتیجه های آمده از تست های انجام شده می تواند نوع روش های درمانی را برای بیمار انتخاب کند و بر این اساس پیش خواهد رفت. بروز عفونت در دهانه رحم می تواند دلایل بسیاری داشته باشد و دکتر بر اساس علل به وجود آمده از داروهای ضد باکتری ، ضد ویروسی و ضد قارچی را توصیه خواهد کرد. فرد بیمار بهتر است که طبق صلاحدید دکتر سوزان پیروان بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران داروهای تجویز شده را استفاده کند. به طور عمده بیشتر بیماری های دهانه رحم با استفاده از دارو برطرف خواهد شد. در بعضی مواقع با استفاده از داروها شرایط فرد بهبود نخواهد یافت در این صورت پزشک از تست تشخیصی برای عفونت زگیل تناسلی یا HPV و گاها فریز کردن دهانه ی رحم را به عنوان راه کار نهایی برای بانوان در نظر خواهد گرفت.
سوالات متداول
تفاوت میان نوع حاد و مزمن زخم دهانه رحم چیست؟
این تفاوت در میزان ماندگاری عوارض می باشد. سرویسیت حاد معمولا به علت عفونت منتقل شده از رابطه جنسی رخ می دهد و اگر به درستی درمان شود ، خیلی سریع از بین می رود. زمانی که به این عارضه رسیدگی نشود ، به زخم مزمن تبدیل می شود و مدت زمان بیشتری ماندگاری پیدا می کند. اگر عارضه به وسیله محرک خارجی ایجاد شده باشد نیز امکان حاد بودن آن هست ، مخصوصا اگر استفاده از عامل آن – معمولا کاندوم یا تامپون – کنار گذاشته نشده باشد. در این صورت التهاب زمان بهبودی را ندارد.
امکان دارد این مشکل بدون رابطه جنسی رخ دهد؟
بله. در برخی موارد زخم دهانه رحم به علت فعالیت های مقاربتی رخ نمی دهد. با اینکه این موضوع شایع ترین دلیل این بیماری است ، اما آلرژی ها ، آسیب و یا نامتعادل بودن باکتری های واژنی از دیگر علل آن هستند.
سرویسیت منجر به ناباروری می شود؟
بله ، در مواردی این زخم به علت کلامیدیا و یا سوزاک (بیماری تناسلی ) ایجاد شده و از طریق مکانیزم هایی به رحم یا لوله های فالوپ سرایت می کند.
اندومتری باعث بروز زخم در دهانه رحم خواهد شد؟
خیر. اندومتریوز نوعی بیماری است که در آن بافت رحم یا آندومتر در مکانی خارج از رحم ( بطور معمول در تخمدان و لگن ) رشد می کند . هیچ مدرکی وجو ندارد که نشان دهد این دو عارضه به هم مربوط می باشند.
زخم دهانه رحم روی سیکل ماهانه تاثیر می گذارد؟
معمولا خیر ، هرچند برخی افراد گزارش داده اند که در بین دوره های ماهانه ، خونریزی داشته اند.
این بیماری به علت IUD به وجود می آید؟
نه ، اما کاشت IUD زمانی که زخم فعال در این ناحیه دارید ، می تواند منجر به التهاب لگن شود. این اتفاق به ندرت رخ می دهد ، اما در صورتی که به وجود این عارضه شک دارید ، باید پزشک خود را مطلع سازید.
