عمل هیسترکتومی، که به دلایل پزشکی متعددی از جمله درمان فیبروم یا سرطان‌های رحم انجام می‌شود، گاهی با تغییراتی در بدن همراه است که می‌تواند ذهن بیمار را درگیر کند. یکی از این تغییرات، بزرگ شدن شکم پس از جراحی است؛ مشکلی که ممکن است برای بسیاری از زنان غیرمنتظره باشد و نگرانی‌هایی را درباره علت و مدیریت آن به وجود آورد. در این مقاله، به بررسی دلایل این پدیده، راه‌های پیشگیری و مدیریت آن خواهیم پرداخت. اگر شما یا کسی که می‌شناسید پس از هیسترکتومی با این چالش مواجه شده‌اید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
آیا بعد از جراحی هیسترکتومی احتمال چاقی وجود دارد؟
بعد از جراحی هیسترکتومی ممکن است فرد دچار افزایش وزن یا چاقی شود. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد و به خودی خود یک عارضه مستقیم جراحی محسوب نمی‌شود. یکی از عوامل اصلی افزایش وزن بعد از هیسترکتومی، تغییرات هورمونی است. اگر طی این جراحی، تخمدان‌ها نیز برداشته شوند (اووفورکتومی)، سطح استروژن در بدن کاهش می‌یابد که می‌تواند منجر به تغییرات متابولیسم و ذخیره چربی در بدن شود.علاوه بر این، کاهش سطح فعالیت بدنی به دلیل دوران نقاهت و درد پس از جراحی نیز ممکن است به افزایش وزن کمک کند. از دیگر عوامل مؤثر می‌توان به تغییرات عاطفی مانند افسردگی یا استرس اشاره کرد که می‌تواند بر تغذیه و وزن تأثیر بگذارد.
برای پیشگیری یا مدیریت افزایش وزن پس از هیسترکتومی، انتخاب سبک زندگی سالم، شامل تغذیه متعادل، ورزش منظم، و مشورت با پزشک برای بررسی هورمون‌ها و مدیریت شرایط جسمی و روانی، ضروری است.
آیا بعد از جراحی هیسترکتومی احتمال چاقی وجود دارد؟
بزرگ شدن شکم بعد از هیسترکتومی ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که اغلب به تغییرات فیزیولوژیکی، هورمونی و سبک زندگی پس از جراحی مرتبط است. این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
تغییرات هورمونی:اگر هیسترکتومی همراه با برداشتن تخمدان‌ها باشد، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون کاهش می‌یابد. این تغییرات هورمونی می‌توانند منجر به افزایش چربی شکمی و کاهش متابولیسم شوند.
کاهش فعالیت بدنی:دوران نقاهت پس از هیسترکتومی معمولاً با کاهش سطح فعالیت‌های روزانه همراه است. این کاهش فعالیت می‌تواند به افزایش وزن و تجمع چربی در ناحیه شکم منجر شود.
ضعف عضلات شکمی:جراحی هیسترکتومی می‌تواند باعث ضعیف شدن عضلات شکم شود، به خصوص اگر جراحی از طریق برش شکمی انجام شده باشد. این ضعف ممکن است ظاهری شبیه به بزرگ شدن شکم ایجاد کند.
تغییرات گوارشی:برخی افراد پس از جراحی دچار نفخ و تغییر در عملکرد گوارشی می‌شوند که می‌تواند منجر به احساس سنگینی یا تورم در شکم شود.
جمع شدن مایعات:در برخی موارد، پس از جراحی ممکن است تجمع مایعات در ناحیه شکم رخ دهد که می‌تواند ظاهری مشابه بزرگ شدن شکم ایجاد کند.
افزایش استرس و تغذیه ناسالم:استرس ناشی از جراحی و تغییرات روانی ممکن است باعث افزایش تمایل به مصرف غذاهای پرکالری و ناسالم شود که به افزایش وزن کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: رابطه جنسی بعد از هیسترکتومی
چگونه می‌توان از بزرگ شدن شکم بعد از هیسترکتومی پیشگیری کرد؟
برای جلوگیری از بزرگ شدن شکم پس از هیسترکتومی، مدیریت تغذیه، افزایش تدریجی فعالیت‌های بدنی و توجه به سلامت روانی بسیار مهم است. مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه برای تنظیم برنامه مناسب و پیگیری تمرینات تقویت‌کننده عضلات شکم نیز می‌تواند مفید باشد.بزرگ شدن شکم پس از هیسترکتومی ممکن است نگرانی بسیاری از افراد باشد، اما با رعایت نکات زیر می‌توان از این مشکل پیشگیری کرد یا شدت آن را کاهش داد:
رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل
تغذیه بعد از عمل برداشت رحم می‌تواند به حفظ وزن سالم کمک کند:
- مصرف پروتئین کافی: غذاهای غنی از پروتئین مانند مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و حبوبات به حفظ توده عضلانی و افزایش متابولیسم کمک می‌کنند.
- کاهش مصرف قند و چربی‌های ناسالم: پرهیز از غذاهای فرآوری‌شده و نوشیدنی‌های شیرین برای جلوگیری از افزایش وزن ضروری است.
- فیبر کافی: میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به بهبود عملکرد گوارشی و کاهش نفخ کمک می‌کنند.
فعالیت بدنی منظم
- پیاده‌روی و ورزش‌های سبک: بعد از تایید پزشک، پیاده‌روی و فعالیت‌های سبک می‌تواند به جلوگیری از افزایش وزن و تقویت عضلات شکم کمک کند.
- تمرینات تقویت عضلات شکم و کمر: انجام تمرینات مخصوص برای تقویت عضلات مرکزی بدن (Core) به حفظ فرم بدن و جلوگیری از تجمع چربی در ناحیه شکم کمک می‌کند.
مدیریت استرس
- استرس و افزایش وزن: استرس می‌تواند منجر به پرخوری عصبی یا تمایل به مصرف غذاهای ناسالم شود.
- تکنیک‌های آرامش‌بخش: استفاده از روش‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی برای کاهش استرس می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد.
هیدراتاسیون مناسب
- مصرف آب کافی به بهبود عملکرد متابولیسم و کاهش نفخ کمک می‌کند.
- نوشیدنی‌های حاوی قند و گاز را کاهش دهید تا از تورم شکم جلوگیری کنید.
پیگیری وضعیت بدنی و مشاوره با پزشک
- کنترل تغییرات هورمونی: در صورت برداشتن تخمدان‌ها، ممکن است پزشک درمان‌های جایگزین هورمونی را پیشنهاد دهد تا از تجمع چربی در شکم جلوگیری شود.
- بررسی دلایل غیرمعمول: در صورت وجود مشکلات مانند تورم یا درد، مشاوره با پزشک ضروری است.
تمرینات تقویتی پس از جراحی
- پس از دوران نقاهت، تمرینات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات شکم و بهبود انعطاف‌پذیری توصیه می‌شود.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از عمل هیسترکتومی
آیا بعد از عمل هیسترکتومی باید از شکم‌بند استفاده کرد؟
استفاده از شکم‌بند پس از جراحی هیسترکتومی (برداشتن رحم) یکی از سوالات رایج بیماران است. شکم‌بند یک وسیله حمایتی است که به منظور کاهش فشار بر عضلات شکم و کمک به بهبود سریع‌تر ناحیه جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، استفاده از آن به شرایط بیمار و نظر پزشک بستگی دارد.
کاهش درد و ناراحتی:شکم‌بند می‌تواند فشار داخلی شکم را کاهش داده و از کشش غیر ضروری بر روی بخیه‌ها جلوگیری کند. این امر به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند.
حمایت از عضلات شکم:بعد از جراحی، عضلات شکم ضعیف شده یا دچار التهاب می‌شوند. شکم‌بند می‌تواند به عنوان یک حامی عمل کرده و در فعالیت‌های روزمره مانند نشستن، ایستادن و راه رفتن کمک کند.
پیشگیری از فتق جراحی: در مواردی که احتمال ایجاد فتق در ناحیه برش جراحی وجود دارد، استفاده از شکم‌بند می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند.
افزایش احساس امنیت روانی: بسیاری از بیماران هنگام حرکت یا سرفه احساس می‌کنند که فشار اضافی به بخیه‌ها وارد می‌شود. استفاده از شکم‌بند این حس را کاهش داده و به افزایش اعتمادبه‌نفس بیمار کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری
جراحی هیسترکتومی می‌تواند تغییری بزرگ در زندگی فرد ایجاد کند، اما با آگاهی و مراقبت‌های پس از عمل، این مسیر بهبود به تجربه‌ای مثبت تبدیل می‌شود. استفاده از شکم‌بند، در کنار رعایت توصیه‌های پزشک، نه‌تنها می‌تواند به تسکین درد و حمایت از بهبودی کمک کند، بلکه به شما اعتمادبه‌نفس بیشتری می‌بخشد تا با قدرت به زندگی روزمره خود بازگردید. به خاطر داشته باشید که بدن شما شایسته توجه و مراقبتی ویژه است؛ پس از این سفر، شما نه‌تنها سلامت خود را بازیابی می‌کنید بلکه قوی‌تر از همیشه به آینده قدم خواهید گذاشت.
