درمان بیماری آندومتریوز

از نظرعلم پزشكي درمان آندومتريوز ، از راه دارو و جراحي انجام می شود. اما گاهي اوقات با تجويز پزشك جهت درمان نیازمند استفاده از هر دو راه استفاده هستیم. داروها می توانند از همه نظر با یکدیگر متفاوت باشند از داروهای مسکن گرفته مانند داروهای ضد درد و غیر استروئیدی تا داروهای قاعدگی که می تواند تخمک گذاری را مختل کند.در ادامه دکتر سوزان پیروان ، اطلاعات در زمینه بیماری آندومتریوز و راه های درمان آن به متقاضیان خود ارائه می دهد.

درمان برای بهبود باوری

پزشکان اخیرا با توجه به مطالعات مختلف دریافته اند که جراحی می تواند باروری در زنان  مبتلا به این بیماری خفیف را بهبود بخشد. همچنین این روش در موارد شدیدتر که دارای کیست تخمدان نیزهستند موثر واقع می شود.

اما توجه داشته باشید که داروها به بهبود باروری کمک نمی کنند.

درمان به منظور تسکین درد

زمانی که درد مشکل اصلی است ، درمان با هدف تسکین علائم و کاهش درد انجام می شود. حال با انواع تسکین دهنده ها و هدف هایشان آشنا می شویم.

مسکن های ساده (پاراستامول)

بسیاری از بانوان با داروهای بدون نسخه مانند پاراستامول ؛ داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند نروفن، پولستان و ناپروکسن برخی از علائم را تسکین می دهند.

درمان هورمونی (قرص)

درمان اندومتريوز به صورت هورمونی زمانی استفاده می شود که فرد قصد سرکوب چرخه طبیعی قاعدگی را دارد؛ بدین ترتیب این موضوع رشد بیماری را کاهش یا متوقف می کند. ساده ترین راه برای درمان هورمون ها مصرف قرص است که البته بانوان می توانند از سایر درمان های هورمونی که در کاهش درد نیز موثر باشد، استفاده کنند. ناگفته نماند مصرف داروهای هورمونی عوارض جانبی خاص خود را نیز دارد.

درمان بیماری اندومتریوز با روش هورمونی

بعضی از هورمون ها در کاهش درد و عدم پیشرفت بیماری تاثیر گذار هستند. اما این روش ، جهت نامنظم شدن سیکل دوره قاعدگی می شود. هورمون تراپی به بدن کمک می کند تغییرات هورمونی ماهانه ای را که به رشد بافت کمک می کنند را تنظیم کند.

داروهای ضدبارداری هورمونی

این موارد با جلوگیری از رشد ماهانه و ساخته شدن بافت های شبیه اندرومتریوم ، نرخ بارداری را کاهش می دهند. قرص ها و پچ های ضدبارداری و همچنین حلقه واژن می توانند در کیس های خفیف اندرومتریوز درد را کاهش داده و یا به طور کل از بین ببرند.
تزریق مدروکسی پروژسترون نیز روی جلوگیری از قاعدگی تاثیر مثبتی دارد. این امر جلوی رشد ایمپلنت های اندومتری را می گیرد و درد و دیگر علائم را نیز کاهش می دهد. شاید این روش به خاطر ریسک بالا رفتن وزن ، کاهش تولید استخوان و افسرده شدن فرد متقاضی اولین انتخابتان نباشد.

هم کنش و پاد کنش های هورمون آزادکننده گنادوتروپین ها ( GnRH )

این دارو برای جلوگیری از تولید استروژن که تخمدان ها را تحریک می کند ، استفاده می شود. برای مثال لوپرون که تزریقی می باشد و الاگولیکس که خوراکی است پاد کنش می باشند و هر دو می توانند تولید استروژن را مختل کنند.
درمان بیماری اندومتریوز به وسیله GnRH عوارضی مثل خشکی واژن و گر گرفتگی را با خود به همراه دارد. مصرف همزمان استروژن و پروژسترون می تواند این علائم را از بین برده یا به حداقل برساند.

دانازول

این دارو نیز برای پیشگیری از قاعدگی و کاهش علائم اندومتریوز استفاده می شود. اما توجه داشته باشید که امکان دارد هنگام مصرف دانازول ، بیماری باز هم پیشرفت کند. این دارو عوارضی مثل آکنه و پر مویی را نیز به همراه دارد.
تشخیص و درمان بیماری اندومتریوز می تواند چالش برانگیز باشد. فکر کردن به مشکلاتی مثل ناباروری ، درد همراه با ترس می توانند برای بیمار اضطراب آور باشند. مهم است که سلامت روانی را بخشی از درمان خود قرار دهید ؛ برای همین می توانید با یک روانشناس صحبت کنید و یا با به دست آوردن اطلاعاتی در مورد این عارضه ، استرس خود را کاهش دهید.

چه زمانی جهت درمان اندومتريوز نیاز به جراحی داریم؟

برای برداشتن اندومتریوز می توان از روش جراحی استفاده کرد که رایج ترین روش مورد استفاده در جراحی لاپاروسکوپی است. اگر تخمدان ها دارای کیست بیماری باشند، پیشنهاد می دهیم با روش جراحی درمان شوند چرا که این نوع از بیماری، خود به خود از بین نمی رود و با دارو نیز قابل درمان نخواهد بود.

جراحی با لاپاروسکوپی

این روش در ابتدا برای تشخیص علائم استفاده می شود. برای برخی بانوان به دلیل عدم تمایل به مصرف دارو یا عدم تاثیر داروها ، پزشک  پیشنهاد جراحی را مطرح می نماید. جراحی اندومتریوز شامل لاپاروسکوپی (سوراخ کلید) است که برای تشخیص و درمان آن انجام می شود. این روش با لیزر یا دیاترمی صورت می گیرد بدین گونه که با سوزاندن ،  مشکل را از بین می ببرند.

در بعضی مواقع خانم ها علاقه ای به قطع سیکل یائسگی خود ندارند بدین ترتیب مایل هستند از راهی دیگر بیماری خود را درمان کنند. همچنین در مواقعی که شدت بیماری زیاد است یا خانم قصد باردار شدن دارد ، از روش جراحی استفاده می شود. جراحی لاپارسکوپی نوعی فرآیند کم تهاجمی است که طی آن بافت مضر سوازنده یا بخار می شود. با مراجعه به یک متخصص زنان و زایمان خوب در تهران ، بهترین نتیجه را بگیرید.

هیسترکتومی

گروهی از بانوان دچار علائم شدید تری هستند که با هیچ یک از روش های مد نظر درمان نمی شوند در این صورت از جراحی های گسترده مانند هیسترکتومی و عمل برداشتن تخمدان ها استفاده خواهد شد.

اگر شدت بیماری در خانم شدید باشد ، به گونه ای که دیگر با سوزاندن یا بخار بافت های مضر ، امکان برطرف شدن آن ها نباشد ، از هیسترکتومی استفاده می شود. طی این پروسه جراح رحم ، دهانه رحم ، تخمدان ها و تمامی ضایعات را از بدن خارج می کند.

این روش درمانی ، برای خانم هایی که قصد بارداری دارند ، به هیچ عنوان توصیه نمی شود. چرا که بعد از خارج شده رحم و تخمدان ، دیگر امکان باروری وجود ندارد.

جراحی روده

گاهی اوقات اندومتریوز دیواره روده را نیز درگیر می کند، هنگامی که علائم شدیدتری حاصل شد ممکن است پزشک با توجه به شرایط به وجود آمده تصمیم بر برداشتن یک تکه از روده آسیب دیده نماید که این امر نیاز به جراحی روده دارد.

درمان های جایگزین یا مکمل

راه های مختلفی وجود دارد که به کمک آن ها درمان های  پزشکی تکمیل شده یا جایگزین این درمان ها می شوند. محبوب ترین آن ها ، طب سنتی یا داروهای گیاهی است ؛ البته گاهی راه کارهایی نظیر اجتناب از کافئین، هیپنوتیزم و ورزش منظم مانند  پیاده روی ، تاثیر به سزایی در درمان اندومتريوز دارد. بدین گونه که حتی برخی از زنان با این روش ها بهبود می یابند؛ اما هیچ شواهد علمی برای اثبات اثربخشی این روش ها در کاهش علائم یا بهبود باروری وجود ندارد.

اگر از درمان های مکمل استفاده می کنید حتما در مورد استفاده آنها با پزشک مربوطه مشورت نمایید زیرا ممکن است با داروهای تجویز شده توسط  پزشک تداخل داشته باشد.

عدم درمان اندومتريوز

اندومتریوز خفیف نیازی به درمان ندارد. افراد برای تسکین علائم از درمان های مختلف استفاده می کنند. گاهی درمان نکردن، تاثیری در بهبودی نداشته و بیماری را ثابت نگه می دارد اما ممکن است بیماری شدیدتر شود.

لازم به ذکر است که دراکثر بانوان بعد از یائسگی این مشکل بهبود می یابد. گاهی تصمیم گیری برای  درمان یا عدم درمان این بیماری تاثیر به سزایی در زندگی بانوان داشته و ممکن است تعادل زندگیشان را نیز برهم زند. جهت کنترل این مشکل پیشنهاد می دهیم از همان ابتدای تشخیص با پزشک زنان مشورت نمایید.

مزایا درمان های مختلف

تمام درمان های گفته شده برای بیمار مزایا دارد و در روند بهبودی بانوان تاثیر به سزایی خواهد داشت ، اما بسته به روند بیماری پیشنهاد می دهیم ، انتخاب راه درمان را به عهده پزشک معالج خود بگذارید.​

تشخیص و درمان بیماری اندومتریوز

اولین مرحله تشخیص و درمان هر بیماری ، بررسی سوابق پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی وی است. دکتر سوزان پیروان بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران مواد گفته شده را بررسی می کند و در صورت وجود علائم مبتنی بر رشد بافت آندومتریوز خارج از رحم ، پزشک سونوگرافی تجویز می کند. گاهی این سونوگرافی شکمی است و گاهی نیز باید از راه واژینال انجام شود. اما مهم ترین راه تشخیص سونوگرافی نیست.

مهم ترین راه تشخیص عارضه مذکور ، لاپاراسکوپی است. این روش تشخیصی نه تنها وجود یا عدم وجود بیماری را نشان می دهد ، بلکه اطلاعاتی در رابطه با شدت آن نیز می گوید.

بعد از تشخیص ، درمان اندومتریوز آغاز می شود. راه های درمانی به شرح زیر هستند:

پیشگیری از بارداری در درمان بیماری اندومتریوز

قرص های ضدبارداری در کاهش درد و جلوگیری از رشد بافت در خارج رحم ، موثر هستند. ترکیبات پروژسترون هم می‌توانند موثر باشند. این ماده نیز چرخه قاعدگی را قطع کرده و از رشد بافت جلوگیری می کند.

اما از آنجا که مدروکسی پروژسترون تاثیر منفی بر استخوان دارد ، افزایش وزن را سبب می شود و افسردگی ایجاد می کند ، در موارد بسیار خاص استفاده می شود.

سخن آخر

همانطور که خواندید در این مطلب شما را با راه های درمان بیماری اندومتریوز آشنا کردیم و در رابطه با علائم و نشانه های این بیماری مواردی را ذکر کردیم. همانطور که خواندید ، راه های درمان این عارضه ، بسته به شرایط رشد بیماری ، متفاوت است. از این رو هر چه سریع تر به بهترین متخصص زنان تهران مراجعه کنید ،شرایط درمانی راحت تری خواهید داشت.